دکتر عادل حیدری نژاد , عضو آکادمی اطفال آمریکا

آنسفالیت از نظر لغوی به معنی التهاب مغز است. در اکثر موارد یک ویروس باعث التهاب می‌شود. ورم مغز یک بیماری نادر است که معمولا کودکان، افراد مسن و و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف هستند، به آن مبتلا می‌شوند .

علل بیماری
از آنجا که عوامل زیادی هستند که می‌توانند باعث بیماری آنسفالیت شوند، عفونت نیز به روش‌های مختلفی گسترش پیدا می‌کند.

یکی از خطرناک‌ترین و رایج‌ترین علت بیماری آنسفالیت، ویروس تب خال (HSV) است. HSV ویروسی است که باعث ایجاد تب خال در اطراف دهان کودکان می‌شود، اما زمانی که این ویروس به مغز برسد، ممکن است کشنده باشد. خوشبختانه، آنسفالیت ناشی از ویروس HSV بسیار کم است.
آنسفالیت یک عارضه بسیار نادر از بیماری لایم است که از طریق کنه یا از طریق بیماری هاری گسترش یافته توسط حیوانات هار، ایجاد می‌شود.
پشه‌ها نیز می‌توانند ویروس برخی از انواع آنسفالیت، از جمله آنسفالیت نیل غربی، آنسفالیت سنت لوئیس و آنسفالیت اسب غربی را گسترش دهند.
انواع خفیف‌تر آنسفالیت ممکن است پس از برخی بیماری‌های کودکی مثل آبله مرغان، سرخک، اوریون، سرخچه (سرخچه آلمانی) و مونوکلئوزیس، یا همزمان با این بیماری‌ها به وجود آیند. ویروس‌هایی مانند ویروس آبله مرغان اغلب از طریق ترشحات بینی و گلو در هنگام سرفه و عطسه، منتشر می‌شوند.
آنسفالیت ممکن است در اثر عفونت‌های باکتریایی مانند مننژیت باکتریایی ایجاد شود اما این مورد کمتر اتفاق می‌افتد. برخی از انگل‌ها، مانند توکسوپلاسموز (که در مدفوع گربه‌ی بیمار پیدا می‌شود) نیز می‌تواند باعث ایجاد بیماری سرسام در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند شود.

علایم بیماری
سردرد شدید
حالت تهوع و استفراغ
خشکی گردن
تغییرات شخصیتی
تشنج
مشکل در صحبت کردن و گوش دادن
توهم
از دست دادن حافظه
تغییر سطح هوشیاری
پیدا کردن برخی از این علائم سخت است اما علائم مهمی که باید پیدا کنید عبارتند از:

استفراغ
گریه‌ای که متوقف نشود و هنگام بغل کردن نوزاد بیشتر شود .
گرفتگی بدن
به دلیل اینکه ورم مغز می‌تواند همزمان با دیگر بیماری‌های ویروسی، یا بعد از آنها ایجاد شود، گاهی علائم و نشانه‌های ورم مغز قبل از خود بیماری ظاهر می‌شوند. اما اغلب آنسفالیت بدون هیچ علامتی و به طور ناگهانی ظاهر می‌شود.

چه موقع باید با پزشک مشورت کرد؟
اگر کودکتان تب بالایی دارد، و مبتلا به یکی از بیماری‌های دوران کودکی (آبله مرغان، سرخک، اوریون) یا در مرحله بهبودی از بیماری‌های دوران کودکی است، باید با پزشک مشورت کنید.

اگر کودک هر کدام از علائم زیر را دارد باید فورا زیر نظر پزشک قرار گیرد. این علائم عبارتند از:

سردرد شدید
تشنج
خشکی گردن
عدم توانایی نگاه کردن به نور زیاد
دوبینی
مشکل در راه رفتن
مشکل در صحبت کردن و شنیدن
مشکل در حرکت دادن دست و پا
از دست دادن حس در هر قسمتی از بدن
تغییر ناگهانی شخصیت
مشکل حافظه
لتارژی یا خواب آلودگی
از دست دادن هوشیاری
اگر نوزاد شما هر کدام از علائم زیر را دارد، باید فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید:

تب در نوزادان کمتر از سه ماه
تورم ملاج
هرنوع خشکی در بدن
بی حالی یا رنگ پریدگی
بی اشتهایی
استفراغ
گریه بدون وقفه

التهاب مغز به خودی خود مسری نیست اما هر کدام از ویروس‌هایی که باعث ایجاد بیماری سرسام می‌شوند، مسری هستند. البته، تنها به این دلیل که فردی مبتلا به ویروس خاصی شده به این معنا نیست که می‌تواند باعث گسترش آنسفالیت شود. با این حال، برای حفظ سلامت خود، از تماس با افراد مبتلا به آنسفالیت پرهیز کنید.

 منبع 

تشخیص دیرهنگام و یا نادرست می تواند عواقب جبران ناپذیری برای فرزند شما ایحاد کند.